Lễ Thiên Chúa Giáng Sinh còn được gọi là Lễ Giáng Sinh hay ở Việt Nam nó còn có cái tên gần gũi hơn là ngày lễ Noel. Đây là một lễ hội thường niên để kỷ niệm ngày Chúa Giêsu ra đời. Hãy cùng mình tìm hiểu về Lễ Thiên Chúa Giáng Sinh qua bài viết này nhé.

1. Lễ Thiên Chúa Giáng Sinh là gì?

Lễ Thiên Chúa Giáng Sinh là gì, vào thời gian nào?

Theo đức tin của các tín hữu Kitô giáo, Chúa Giêsu được sinh tại Bethlehem thuộc xứ Judea Nước Do Thái (ngày nay nó là 1 thành phố của Palestine) vào khoảng giữa năm 7 TCN và năm 2, lúc bấy giờ nơi đây thuộc Đế quốc La Mã. Ngay từ thời kỳ Kitô giáo sơ khai, dù ban đầu Giáo hội chưa tiến hành lễ mừng kính sự giáng sinh của Đức Giêsu nhưng ngày 25 tháng 12 đã được coi là sinh nhật của Chúa Giêsu. 

Ngày lễ mừng Chúa Giáng Sinh được cử hành chính thức vào ngày 25 tháng 12 nhưng thường được tổ chức từ tối ngày 24 tháng 12 bởi theo lịch của người Do Thái, thời điểm tính bắt đầu của một ngày là lúc hoàng hôn chứ không phải lúc nửa đêm. Lễ chính thức vào ngày 25 tháng 12 được gọi là “lễ chính ngày”, còn lễ đêm ngày 24 tháng 12 gọi là “lễ vọng” và thường thu hút nhiều người tham dự hơn so với lễ chính ngày.

Nhiều giáo hội Chính Thống giáo Đông phương như ở nước Nga, Gruzia vẫn sử dụng lịch Julius để định ngày này, cho nên lễ Thiên Chúa Giáng Sinh của họ ứng với ngày 7 tháng 1 theo lịch Gregory (lịch này còn gọi là tây lịch hay Công lịch).

Theo lịch phụng vụ Công giáo, trước lễ Thiên Chúa Giáng Sinh là 4 tuần Mùa Vọng, và sau lễ Thiên Chúa Giáng sinh là Mùa Giáng sinh (12 ngày mùa Giáng sinh).

Lễ mừng Chúa Giáng sinh là của những người theo đạo Kitô giáo, nhằm để kỷ niệm ngày sinh ra của người lãnh đạo tôn giáo mình, người mà họ cho là Thiên Chúa xuống thế làm người. Nhưng dần dần, theo thời gian và qua các mùa lễ hội của phương Tây, người ta tổ chức lễ Giáng sinh ngày càng linh đình hơn. Kết quả là bây giờ, lễ Giáng sinh đã trở thành một ngày lễ quốc tế, với những ông già Noel, cây Giáng sinh và cây thông Noel.

Nguồn gốc của ngày lễ Thiên Chúa Giáng Sinh (Noel)

Vào thời kỳ Giáo hội cơ đốc sơ khai (khoảng thời gian 2 đến 3 thế kỷ đầu Công Nguyên), lễ này được tổ chức mừng chung với lễ Hiển linh. Tuy nhiên ngay từ năm 200, thánh Clemente Alexandria ( Clemente Alexandria 150-215) đã nói đến một lễ mừng hết sức đặc biệt được cử hành vào ngày 20 tháng 5. Còn Hội thánh La tinh thì mừng lễ ấy vào ngày 25 tháng 12.

Theo một nguồn thông tin khác thì các tín hữu cơ đốc sơ khai không ăn mừng lễ sinh nhật của Chúa, vì họ cho rằng ăn mừng sinh nhật là làm theo thói quen của các dân ngoại đạo thờ thần tượng. Bởi lẽ đó họ không ăn mừng lễ giáng sinh của Đức Jesus trong suốt khoảng ba thế kỷ đầu. Đến thế kỷ IV, những người Cơ đốc mới bắt đầu muốn ăn mừng Lễ giáng sinh của Chúa Jesus mỗi năm một lần, nhưng họ lại sợ bị chính quyền La Mã phát hiện và bắt bớ (nguyên nhân bởi vì đến lúc đó, cơ đốc giáo vẫn chưa được chính quyền công nhận là một tôn giáo hợp pháp).

Những người La Mã hàng năm sẽ ăn mừng “Thần Mặt trời” (Feast of The SolInvictus) đem ánh sáng đến cho nhân gian vào ngày 25 tháng 12. Những người cơ đốc nơi đây đã nhân cơ hội này để tổ chức ăn mừng ngày Đức Chúa giáng sinh và đem ánh sáng cùng sự sống đến cho nhân loại (Gioan 8:12) cùng chung một ngày với ngày lễ “Thần Mặt trời” của người La Mã. Nhờ vậy, chính quyền La Mã đã không phát hiện việc các tín đồ cơ đốc tổ chức ăn mừng lễ Giáng sinh của Đức Giêsu.

Đến năm 312, Hoàng đế La Mã bấy giờ là Constantine đã bỏ đa thần giáo và theo cơ đốc. Ông đã hủy bỏ ngày lễ ăn mừng “Thần Mặt trời” và thay vào đó là ngày ăn mừng lễ Giáng Sinh của Đức Jesus. Đến năm 354, Giáo hoàng Liberius công bố ngày 25 tháng 12 là ngày chính thức để cử hành lễ mừng Thiên Chúa Giáng sinh.

Trong nhiều thế kỷ, những nhà ghi chép Kitô giáo đã chấp nhận Giáng sinh là ngày Đức Jesus được sinh ra đời. Tuy nhiên, đến đầu thế kỷ 18, các học giả lại bắt đầu đề xuất một cách giải thích khác. Isaac Newton cho rằng ngày Chúa Giáng sinh đã được lựa chọn để tương ứng với đông chí ở Bắc bán cầu và từng được đánh dấu là ngày 25 tháng 12.

Năm 1743, Paul Ernst Jablonski người nước Đức lập luận ngày Chúa Giáng sinh được xác định ngày 25 tháng 12 để khớp với ngày Sol Invictus trong tôn giáo của La Mã cổ. Ngoài ra trước người Kitô giáo, nhiều nền văn hóa và tôn giáo khác cũng đã ăn mừng ngày lễ cuối tháng 12.

2. Ý nghĩa các tên gọi và biểu tượng của lễ Thiên Chúa Giáng Sinh

Ý nghĩa các tên gọi

• Ý nghĩa của tên gọi CHRISTMAS

Chữ Christmas gồm có chữ Christ và chữ Mas. Chữ Christ (bắt nguồn và được viết trong tiếng Hy Lạp là “Χριστός” (Khrīstos) có nghĩa là tước vị của Đức Giêsu. Còn chữ Mas nghĩa là thánh lễ. Khi chữ Christ và Mas viết liền nhau thành ra chữ Christmas. Vì thế Christmas có nghĩa là thánh lễ của Đấng Christ, nghĩa là ngày lễ Giáng sinh của Đức Giêsu.

Chữ Christmas và chữ Xmas đều có cùng một ý nghĩa như nhau. Vì người Hy lạp viết chữ Christ là Christos, Xpiơtós hay Xristos. Người ta dùng phụ âm X để tượng trưng cho nguyên chữ Xristos hay chữ Xpiơtós, rồi thêm chữ Mas ngay sau để thành chữ Xmas.

• Ý nghĩa của tên gọi NOEL

Từ Noel phiên âm tiếng Việt gọi là Nô-en, đây là từ tiếng Pháp Noël, dạng cổ hơn là Naël, có gốc từ tiếng Latinh nātālis (diēs) và có nghĩa là “(ngày) sinh”. Cũng có ý kiến khác cho rằng tên gọi Noel xuất phát từ tước hiệu Emmanuel, tiếng Hebrew có nghĩa là “Thiên Chúa ở cùng chúng ta”, như được chép trong sách Phúc âm Matthew.

Ý nghĩa các biểu tượng trong lễ Giáng Sinh

• Cây thông Noel (Cây Giáng sinh)

Cây Giáng Sinh là cây xanh và thường là cây thông được trang hoàng để trình bày trong dịp lễ Giáng sinh bắt nguồn theo phong tục của người Kitô giáo.

Theo quan niệm của người phương Tây, màu xanh là màu tượng trưng cho sự trường tồn, vĩnh cửu, phồn vinh và ấm no. Những loại cây có màu xanh quanh năm thường sẽ mang ý nghĩa rất đặc biệt với con người. Cây thông được chọn cho dịp lễ mừng Chúa Giáng Sinh cũng là bởi vì nó vẫn có thể xanh tốt cả vào mùa đông lạnh giá. Nhiều quốc gia còn tin rằng màu xanh chính là thứ bùa có khả năng xua đuổi tà ma và bệnh tật.

• Ông già Noel

Thánh Nicôla và Ông Già Noel chính là cùng một người. Thánh Nicôla là một Giám Mục của Giáo Phận Myra ở Thổ Nhĩ Kỳ. Người Pháp gọi là: Le Père Noel (ông Cha, linh mục Noel), còn người Anh gọi trực tiếp là Santa Claus (Thánh Nicôla), Thánh Giám mục, lễ mừng vào ngày 6 tháng 12 hàng năm.

Người Pháp thân mật gọi Ngài là “Le Père Noel” (ông cha Noel) vì ngài liên hệ nhiều đến lễ Thiên Chúa Giáng Sinh, nhất là với trẻ em đến nỗi sau khi Ngài qua đời đã lâu rồi, mà hình ảnh của Ngài còn được lưu truyền cho hậu thế. Đầu tiên ở các nước Châu Âu, rồi tới toàn thế giới qua bóng dáng của một cụ già đẹp lão có râu tóc bạc phơ, ông mặc chiếc áo choàng đỏ viền trắng và chiếc thắt lưng da đen, đội một chiếc mũ chóp màu đỏ, trên lưng vác một cái giỏ lớn đây đồ chơi và bánh kẹo để phát cho thiếu nhi.

• Hang đá Bê-lem và máng cỏ

Trong truyền thuyết, Chúa được sinh ra trong một hang đá nhỏ, nơi máng cỏ của các mục đồng chăn chiên tại thành Bêlem. Thường vào mùa Giáng sinh, một máng cỏ được đặt trong hang đá (hoặc gỗ) được dựng lên trong nhà hay ngoài trời, với các hình tượng Chúa Giêsu, Mẹ Maria và thánh cả Thánh Giuse (Joseph), xung quanh là các thiên sứ, mục đồng cùng các gia loại súc như bò, lừa để kể lại sự tích Chúa Giáng Sinh trong máng cỏ.

• Thiệp Giáng Sinh

Những tấm thiệp giáng sinh mang những lời chúc ấm áp

Thiệp Giáng Sinh bắt nguồn từ năm 1843 khi ông Henry Cole (1808 – 1882), một thương gia giàu có của nước Anh, đã nhờ John Callcott Horsley (1817 – 1903), một họa sĩ ở thủ đô Luân Đôn, thiết kế một tấm thiệp thật đẹp để dành tặng bạn bè. Vào Noel năm đó, Horsley đã trình làng tấm thiệp đầu tiên trên thế giới và sau đó nó đã được in ra 1000 bản.

Thiệp Giáng Sinh nhanh chóng bùng nổ và trở thành mốt thịnh hành ở Anh trong suốt 10 năm kể từ khi Chính phủ Anh thông qua một đạo luật năm 1846 cho phép bất kỳ người dân nào nước này gửi thư đến bất kỳ nơi nào với giá rẻ. Không lâu sau, trào lưu này cũng du nhập sang Đức và cho tới 30 năm sau người Mỹ mới chấp nhận nó.

• Vòng lá Mùa Vọng

Vòng lá Mùa Vọng là một vòng tròn kết bằng cành lá xanh thường được đặt ở trên bàn hay treo lên cao để mọi người có thể trông thấy, trong 4 tuần Mùa Vọng. Cây xanh thường được trang trí trong các bữa tiệc của dịp Đông chí, đây là dấu hiệu của mùa đông sắp kết thúc. Trên chiếc vòng lá đặt 4 cây nến. Tục lệ này được khởi xướng bởi các tín hữu Lutheran ở Đức vào năm 1839 với 24 cây nến gồm 20 cây nến đỏ và cây 4 nến trắng, cứ mỗi ngày gần Giáng sinh sẽ được đốt thêm một cây nến.

Vòng lá có hình tròn tượng trưng tính cách sự sống vĩnh hằng và tình yêu thương vô tận của Đức Giêsu. Màu xanh lá cũng nói lên hy vọng rằng Đấng Cứu Thế sẽ đến cứu con người. 4 cây nến sẽ bao gồm ba cây màu tím ( màu của Mùa Vọng), cây nến thứ 4 là màu hồng, là màu của Chúa Nhật thứ Ba mùa Vọng, hay còn được gọi là Chúa Nhật Vui mừng (Gaudete Sunday). Hoặc là 4 cây nến đỏ, cứ mỗi tuần mùa Vọng sẽ đốt 1 cây nến.

• Quà Giáng sinh

Những món quà thể hiện tình yêu của mình đối với gia đình và bè bạn. Đối với một số người, những món quà Giáng Sinh còn sở hữu một ý nghĩa tín ngưỡng sâu sắc. Đó là lễ kỷ niệm ngày Chúa Giáng Sinh, món quà mà Thiên Chúa đã ban tặng cho con người.

Khi Chúa Giêsu cất tiếng khóc chào đời tại Bethlehem trong một chiếc máng cỏ, ba nhà thông thái từ phương Đông đã đến để bày tỏ sự thành kính. Họ mang đến Chúa ba món quà quý giá, đó là vàng, nhũ hương và mộc dược. Vàng có ý nói Đức Giêsu là vua, nhũ hương để tuyên xưng Giêsu là Thiên Chúa và mộc dược tiên báo về cuộc khổ nạn và sự chết của Đức Chúa Giêsu để cứu chuộc nhân loại.

Ba vị vua rất giàu có nhưng những người dân nghèo cũng mang đến bất cứ những gì của họ để có thể để tỏ lòng thành kính với Chúa Hài đồng. Những người chăn cừu tặng Chúa Giêsu hoa quả và những món đồ chơi nhỏ do chính mình tạo ra.

Theo truyền thuyết xưa, Ông già Noel cưỡi xe tuần lộc trên trời và đến nhà có cây thông Giáng sinh, leo qua ống khói để đem đến những món quà cho các trẻ nhỏ đang ngủ, và quà thường để trong những chiếc bít tất (vớ).

• Ngôi sao Giáng sinh

Ngôi sao 5 cánh thường xuất hiện rực rỡ đủ màu sắc trong lễ Thiên Chúa Giáng Sinh. Một ngôi sao to lớn được treo ngay ở chỗ cao nhất của tháp chuông nhà thờ. Từ đó căng giấy ra bốn phía và có nhiều ngôi sao nhỏ,đèn lồng và kết hoa rất đẹp mắt.

Ngôi sao trong lễ Giáng sinh có ý nghĩa rất đặc biệt, theo tương truyền lúc Chúa vừa ra đời thì trên trời xuất hiện một ngôi sao vô cùng rực rỡ. Ánh sáng của nó tỏa ra mấy trăm dặm. Vì thế từ các vùng phía đông xa xôi nay là thuộc lãnh thổ Iran và Syria, có 3 vị vua (nhà thông thái) được mặc khải tin rằng cứ lần theo ánh sáng của ngôi sao tìm tới chắc chắn sẽ gặp phép lạ gọi là lễ ba vua. Từ đó, ba vị vua tìm theo sự dẫn đường của ánh sáng để có thể đến được hang đá thành Bethlehem, nơi Chúa đã ra đời. Ba vị này thân quỳ trước mặt Chúa, dâng lên Chúa các phẩm vật trầm hương, vàng bạc và châu báu.

Ngôi sao trở từ đó thành biểu trưng ý nghĩa trong mùa Giáng sinh và được treo ở chỗ trang trọng nhất trong các giáo đường, cơ sở tôn giáo trong đêm Giáng sinh để tưởng nhớ đến sự tích trên.

• Chợ Giáng Sinh

Chợ Giáng sinh là một kiểu chợ đường phố kiểu truyền thống được tổ chức vào các dịp Giáng sinh (thường bắt đầu khoảng 1 tháng trước Lễ Giáng sinh). Nó có nguồn gốc tại vùng đất mà ngày nay là nước Đức và Đông Bắc nước Pháp.

Chợ Giáng Sinh bắt đầu xuất hiện từ cuối thời Thời kỳ Trung Cổ (khoảng thế kỷ XIV), cho đến nay chợ Giáng sinh vẫn là một nét văn hóa truyền thống đặc sắc của Đức, Áo và Đông bắc nước Pháp trong dịp Giáng sinh cũng như được phổ biến đến nhiều quốc gia khác trên khắp thế giới.
Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích và thú vị về lễ Thiên Chúa Giáng Sinh hay với cái tên quen thuộc hơn với cái tên Noel. Chúc bạn có những mùa lễ Giáng Sinh thật an lành vui vẻ bên gia đình và người thân.

Có thể bạn quan tâm:

• Trứng phục sinh là gì? Nguồn gốc ý nghĩa trứng phục sinh
• Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày lễ tạ ơn ở Mỹ và Canada